Με ανάπτυξη 26% εκτιμάται ότι έκλεισε ο τομέας του foodservice στην Ελλάδα το 2022, σύμφωνα με την έρευνα Foodservice Market Monitor της Deloitte, εξέλιξη η οποία αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στα περιοριστικά μέτρα που ίσχυσαν λόγω Covid-19 τους πρώτους μήνες του 2021.
Ο συνολικός τζίρος αναμένεται στα επίπεδα των €9,711 δισ. , ανακτώντας τα €2 από τα €3,1 δισ. που έχασε τη διετία 2020 – 2021, με τις προβλέψεις για το 2024 να κάνουν λόγο για άνοδο στα €10,45 δισ., ποσό το οποίο, ωστόσο, θα υπολείπονται από το ρεκόρ του 2019 (€10,86 δισ.)
Σύμφωνα με την Deloitte, η δυναμική ανάκαμψη η οποία ξεκίνησε την προηγούμενη χρονιά οφείλεται στην υψηλή τουριστική κίνηση που παρατηρήθηκε μέσα στο έτος, αλλά και στη χαλάρωση των μέτρων για την πανδημία.
Από τις παραδοσιακές στις πιο εναλλακτικές επιλογές
Όπως αναφέρεται στο ίδιο report, η οικονομική κρίση και η πανδημία έφεραν στο προσκήνιο νέες τάσεις στην αγορά και κατανάλωση τροφίμων για τους Έλληνες. Για παράδειγμα, το γεύμα στο σπίτι και το delivery παρέμειναν πολύ δημοφιλείς επιλογές, ακόμα και μετά το πέρας της πανδημίας. Επίσης, τα “farm-to-table” εστιατόρια, εκτός από διεθνής τάση, έχουν κερδίσει το ενδιαφέρον των Ελλήνων καθώς οι καταναλωτές φαίνεται να δίνουν όλο και μεγαλύτερη έμφαση στην ποιότητα και προέλευση των πρώτων υλών. Επιπλέον, για λόγους εξοικονόμησης χρημάτων, παρουσιάζει άνοδο και το λεγόμενο “food-on-the go” και “fast dining”, τάση που προβλέπεται να ακολουθήσει σταθερά ανοδική πορεία και τα επόμενα χρόνια. Σε αντίθεση με τις συνήθειες των Ελλήνων καταναλωτών, οι τουρίστες που επισκέπτονται την Ελλάδα φαίνεται να προτιμούν τα κλασικά εστιατόρια, με τα higher end να γνωρίζουν σημαντική αύξηση.
Αλλαγή στρατηγικής από τους επαγγελματίες
Οι επαγγελματίες του χώρου θα πρέπει να αφουγκραστούν με ψυχραιμία τις νέες τάσεις και να επανακαθορίσουν τη στρατηγική τους. Καλούνται να ανταποκριθούν στις ανάγκες καταναλωτών με αυξημένες απαιτήσεις, οι οποίοι επιθυμούν υγιεινές και γρήγορες λύσεις, εξασφαλίζοντας ιχνηλασιμότητα και διαφάνεια, και όλα αυτά σε λογικές τιμές. Στο πλευρό τους έχουν νέες ψηφιακές λύσεις και καινοτόμα επιχειρηματικά σχήματα, αλλά θα πρέπει να ξεπεράσουν σημαντικές προκλήσεις που απαιτούν μετασχηματισμό του λειτουργικού τους μοντέλου (οργάνωση, συστήματα, διαδικασίες), αυξημένη έμφαση στη ρευστότητα και άριστο προγραμματισμό για να μειωθεί η αβεβαιότητα.
Ψηφιακός μετασχηματισμός
Η τεχνολογία και ο ψηφιακός μετασχηματισμός αναμένεται να μεταμορφώσουν ολιστικά τη βιομηχανία των καταναλωτικών αγαθών. Σε αυτό το πλαίσιο, και ο επισιτιστικός κλάδος χρειάζεται να υιοθετήσει καινοτόμες λύσεις που να διευκολύνουν τους επαγγελματίες του χώρου. Ιδίως για τα εστιατόρια, που πλέον εξελίσσονται και αλλάζουν μορφή, για να μπορέσουν να αναπτυχθούν και να είναι κερδοφόρα, θα πρέπει να υιοθετήσουν πρακτικές που προάγουν τις συνολικές τους δυνατότητες, την εξατομικευμένη εξυπηρέτηση και εμπειρία του πελάτη, την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων του εργαζόμενου και όλα αυτά, ενσωματώνοντας στη λειτουργία τους προηγμένες ψηφιακές τεχνολογίες.
Ο Γιώργος Κουρέπης, Principal στην Deloitte, δήλωσε σχετικά ότι “ο κλάδος του foodservice στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς μετασχηματίζεται, ακολουθώντας τις ανάγκες των πελατών του που είναι όλο και πιο ενημερωμένοι και απαιτητικοί. Ένα τέτοιο περιβάλλον, που επαναπροσδιορίζεται από τις τεχνολογικές, κοινωνικοοικονομικές αλλά και γεωπολιτικές εξελίξεις, ασφαλώς και κρύβει προκλήσεις, αλλά προσφέρει και ευκαιρίες για τους οργανισμούς που είναι σε θέση να επανακαθορίσουν τη στρατηγική τους και να επανατοποθετηθούν απέναντι στον καταναλωτή. Συνεπώς, το μέλλον για τον κλάδο προβλέπεται αναπτυξιακό, αλλά προσαρμοσμένο σε νέες καταναλωτικές συνήθειες και επιχειρηματικές πρακτικές”.
Παγκόσμια αγορά
Σε διεθνές επίπεδο, σημειώνεται ότι μπορεί η Ευρώπη να επλήγη πολύ έντονα από την πανδημία σε σχέση με άλλες γεωγραφικές περιοχές, παρ’ όλα αυτά διαφαίνεται ότι ο κλάδος του Foodservice θα ανακάμψει τα επόμενα έτη. Η Βόρεια Αμερική, ωστόσο, επέστρεψε στα επίπεδα προ-πανδημίας μέσα στο 2022, ενώ η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, όπως και η Ευρώπη, αναμένεται να επιστρέψουν στα επίπεδα αυτά μέσα στο 2023. Οι υπόλοιπες γεωγραφικές περιοχές αναμένεται να ανακάμψουν μέσα στο 2024.
Πιο συγκεκριμένα, διαφαίνεται ότι τα καφέ, τα μπαρ, το street food και τα Full Service Restaurants (FSR) θα οδηγήσουν το foodservice σε ανάπτυξη, με τον μέσο ετήσιο ρυθμό (CAGR) για τα έτη 2021 – 2026 να κυμαίνεται μεταξύ +5,6% και +8,1%. Τα Quick Service Restaurants (QSR) εκτιμάται ότι επέστρεψαν στα επίπεδα προ-πανδημίας μέσα στο 2022, τα FSR και το Street Food αναμένεται να ανακάμψουν το 2023, ενώ ο κλάδος των καφέ-μπαρ θα ακολουθήσει το 2024.
Νέες καταναλωτικές συνήθειες
Μετά την πανδημική κρίση, παρατηρήθηκαν αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών, οι οποίες σχετίζονταν με την έμφαση που δίνουν στην υγεία τους, τις καθημερινές τους συνήθειες, την περιβαλλοντική τους συνείδηση και την ανάγκη να δοκιμάσουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Η ισορροπημένη διατροφή, τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης, η επαφή με διεθνείς κουζίνες, η επιλογή τροφίμων με μειωμένη ζάχαρη και λιπαρά, η χαμηλή κατανάλωση αλκοόλ και η αγορά αγαθών με πράσινη ετικέτα που ακολουθούν βιώσιμες πρακτικές, μετατράπηκαν στις πιο δημοφιλείς τάσεις, που φαίνεται να καθοδηγούν, πλέον, τις προτιμήσεις των καταναλωτών παγκοσμίως.
Προκλήσεις
Εκτός, όμως, από τις συνήθειες των καταναλωτών, και ο ίδιος ο επισιτιστικός κλάδος υιοθέτησε νέες στρατηγικές μετά την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία, ώστε να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που εμφανίστηκαν. Το υψηλό κόστος πρώτων υλών, η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού, τα προβλήματα ρευστότητας που δημιούργησε η πανδημία, η ανάγκη εύρεσης ψηφιακών λύσεων στην εμπειρία που προσφέρει η εστίαση στον πελάτη, η απήχηση λύσεων όπως το ghost-kitchen, η αυξημένη διείσδυση αλυσίδων εστιατορίων στην αγορά έναντι μικρών εστιατορίων, η άνοδος του delivery και η χρήση της τεχνολογίας στην εφοδιαστική αλυσίδα και στη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις που οφείλει να λάβει υπόψη του ο κλάδος.
Πηγή: Μάκης Αποστόλου (FnB Daily)